De PvdA Capelle heeft een heel rijke historie. Al sinds 1946 is zij een belangrijke partij in de gemeenteraad in Capelle aan den IJssel. Op deze plek willen wij regelmatig oud-afdelingsbestuursleden, oud-raadsleden en oud-wethouders in de gelegenheid stellen om hun perspectief op het verleden met ons te delen. Dit keer neemt Anne van Veenen ons mee naar Capelle als groeistad in de jaren zeventig.
De roerige geschiedenis van groeistad Capelle in de jaren ’70
In het archief kwam ik een boekje tegen uit 1982 dat een boeiend beeld schetst van de groeistuipen van Capelle aan den IJssel in de jaren 70: Betonnen balk belemmert uitzicht, gemeentepolitiek en bewonersinitiatieven in Capelle aan den IJssel (1982), Informatiegroep Capelle
De titel van het boekje verwijst naar het in 1972 gebouwde bejaardencentrum de Roo in Oostgaarde. Bewoners die op het balkon zitten kijken tegen een betonnen balk aan. Na tien jaar protest worden de balken verwijderd en hebben bewoners uitzicht op het groen.
Van de politieke strijd en de groeistuipen van Capelle werd in de periode 1977-1982 nauwgezet en betrokken verslag gedaan in huis-aan-huis blad De Havenloods door de journalist Marleen Hoornstra. Ze wordt onder druk van de gemeente ontslagen. De Informatiegroep Capelle, die zich inzet voor een onafhankelijke lokale pers, bundelde haar reportages in een boekje. De uitgave werd eigenhandig met knip- en plakwerk in elkaar gezet en gestencild. Niet alle pagina’s zijn nog even goed leesbaar, maar het boekje blijft een uniek tijdsdocument en is via een digitale versie aan de vergetelheid ontrukt.
In de jaren 70 wordt volop gebouwd in het vroegere dijkdorp Capelle aan den IJssel. Na de nieuwbouw van Middelwatering komen er duizenden woningen bij in de nieuwe wijken Oostgaarde en Schollevaar. De stad groeit in tien jaar tijd van 15.000 naar 46.000 inwoners. Het nieuwe gemeentehuis aan het Slotplein is al bij de bouw te klein.
Het wijkgebouw is nog gehuisvest in een houten noodlokaal bij winkelcentrum de Koperwiek. Bewonersgroepen gaan ijveren voor buurthuizen en een jongerencentrum. Ze krijgen steun van opbouwwerkers van de Stichting Capelse Gemeenschap.
Een actiegroep plant in de weilanden van toekomstige nieuwbouwwijk Schollevaar de eerste boom voor een ‘Schollebos’. Huurdersverenigingen eisen maatregelen tegen de schimmelvorming in de prefab Dura-Coignet flats in de Hovenbuurt.
De kolossale nieuwe woongebouwen in Oostgaarde krijgen de bijnaam ‘Chinese muur’. De Aktiegroep Woonomgeving verzet zich het volbouwen van de wijk met deze ‘Bijlmerachtige’ woonkolossen. Op de kunstmarkt staat een kraam van de Chinese muur van gestapelde blikjes, voor vijf cent mag je blikjes-gooien.
De protesten laten de PvdA Capelle niet onberoerd. Er is veel steun voor de bewoners- en aktegroepen en PvdA wethouders komen steeds vaker in botsing hun achterban.
Wethouder Henk Heuvelman zag het als zijn missie om moderne flatgebouwen te bouwen in het groen ‘voor de mensen in de verpauperde oude wijken van Rotterdam’. De Rondelen en de Hoeken zijn het resultaat van dit ideaal.
Het gemeentebestuur houdt bij de protesten tegen het woon- en welzijnsbeleid de boot af en is verdeeld. De PvdA is de grootste partij, samen met D66 vormt ze een meerderheid in de gemeenteraad. In het gemeentebestuur werkt de PvdA samen met CDA en SGP, en later met de VVD.
Een plan voor een tropisch zwemparadijs strandt. In 1980 wordt, door bewoners, de eerste paal geslagen voor buurthuis de Wel in Schenkel.
De Initiatiefgroep schreef ter inleiding bij het boekje over de reportages van Marleen Hoornstra in De Havenloods: ’Ze registreerde de ontwikkelingen in Capelle met een scherp oog voor onredelijkheid en machtsmisbruik. Ze legde haar oor niet alleen te luisteren op het gemeentehuis maar liet vooral mensen aan het woord die zich buiten het officiële politieke circuit inzetten voor verbeteringen in de woon en leefsituatie in bewonersgroepen, huurdersverenigingen en initiatiefgroepen van allerlei soort. Dat lijkt ons het soort berichtgeving waar de mensen wijzer van worden.’
Anne van Veenen
Sociaal onderzoeker, oud directeur Instituut Opbouwwerk Rotterdam
In de jaren 70 actief in de Aktiegroep Woonomgeving en PvdA Capelle; medio jaren 90-2015 lid van het afdelingsbestuur, raadslid en actief in de buurtvereniging Plantsoen de Oude Plaats en voorzitter van buurtcentrum De Fluiter
Meer over deze periode is te vinden is te vinden in deze uitgave uit 1982 van de in het artikel genoemde Informatiegroep Capelle: Gemeentepolitiek en bewonersinitiaftieven-gecomprimeerd
